Dzięki Herbalfan gościnnie na naszym blogu publikuje swój felieton Pani prof. dr hab. IWONA WAWER

ABC ziół

W Europie uprawia się ok. 130 gatunków ziół, a Polska jest jednym z największych producentów. Wiele z ziół jest też wykorzystywanych jako przyprawy. Kiedyś zioła i różne rośliny z daleka uprawianow ogrodach klasztorach. Wśród zakonów od dawna zajmujących się ziołolecznictwem są bonifratrzy, bendyktyni, franciszkanie. Znani są zakonnicy – zielarze, tacy jak ojciec Klimuszko i ojciec Grzegorz Sroka – autor poradnika ziołowego. Zioła można stosować w każdym wieku, od malucha do seniora.

Cenne surowce zielarskie to:

1. Arnika – ziele sportowców, okłady i maści pomagają na stłuczenia, opuchnięcia

2. Czarny bez – na przeziębienie, zarówno kwiaty jak i owoce, działają napotnie, przeciwzapalnie, wspomagają oskrzela.

3. Ziele bratka – dla nastolatka, przyspiesza przemianę materii, pomaga na trądzik

4. Mięta – na przewód pokarmowy, ułatwia trawienie, pobudza wydzielanie żółci, działa bakteriobójczo, to antidotum na „fast-foody”.

5. Melisa – antystresowa, cytrynowy zapach działa uspokajająco, herbatka na odprężenie po stresującym dniu. Preparaty z melisą to pomoc w okresie menopauzy.

6. Kwiat rumianku – dla maluszków; herbatka rumiankowa działa rozkurczowo, dodatek do kąpieli niemowlaka chroni delikatną skórę, działa przeciwzapalnie.

7. Kozłek lekarski (waleriana) – działa uspokajająco i nasennie, nie otępia i nie uzależnia, dla kobiet w okresie menopauzy i seniorów (ulubiony zapach kotów).

8. Skrzyp – ziele na urodę, dostarcza związków krzemu, poprawia wygląd włosów, paznokci i skóry

9. Świetlik – dla komputerowców, niezastąpiony w chorobach oczu, zapaleniu spojówek, podrażnieniu długą pracą przy monitorze

10. Tymianek – przyprawa, ale też składnik leków na przeziębienie, syropów na kaszel, ułatwia odkrztuszanie śluzu, działa przeciwzapalnie.

Rady dla domowego zielarza:

1. Preparaty i leki ziołowe kupujemy w sklepach zielarskich i aptekach. To gwarancja ich jakości. Nie kupujemy ziół na bazarze, jeśli nie znamy ich producenta.

2. Sami zbieramy tylko zioła i owoce dobrze znane, np. liście mniszka na wiosenną sałatkę, kwiaty lipy, jesienią owoce dzikiej róży czy czarnego bzu.

3. Zebrane zioła trzeba wysuszyć i odpowiednio przechowywać. Nie wiadomo, czy nasze będą miały taką samą zawartość aktywnych związków, jak w preparatach przygotowanych przez fachowców.

4. Zielarze mogą ujawnić swój talent produkując domowe nalewki: piołunówkę, arcydzięgielówkę, na owocach derenia, aronii czy żurawin.

5. Wiele ziół można kupić w supermarketach, w doniczkach. Można je przesadzić do skrzynki na kuchennym parapecie i cieszyć się zapachem świeżych listków: mięty, melisy, szałwii, rozmarynu, bazylii czy tymianku również zimą. Polecamy!

6. Ziołowe przyprawy obficie stosujemy do mięsa, sosów, zup i sałatek, co pozwoli ograniczyć ilość soli. Ziołowo-owocowe herbatki są dla całej rodziny, na gorąco i jako zimny napój.

7. Ostrożnie z lekami ziołowymi. Nawet jeśli kupujemy je bez recepty, ich stosowanie warto skonsultować z lekarzem rodzinnym lub farmaceutą. Dokładnie przeczytać informacje na ulotce o możliwych interakcjach z innymi lekami i działaniach niepożądanych.

Warto wiedzieć:

1. Owoce dzikiej róży to polski skarb, najbogatsze naturalne źródło witaminy C (6-12 %). A może posadzić różę jako żywopłot na działce?

2. Największe plantacje aronii są w Polsce, to też polski skarb: aronia obniża ciśnienie i działa przeciwzapalnie. Przetwory z aronii można polecić osobom, które biorą statyny, są po zawale serca oraz cukrzykom.

3. Pamiętacie bajkę Andersena o siostrze, która tkała z pokrzyw koszule dla braci? Z pokrzywy naprawdę robiono kiedyś tkaniny. Zupę z liści pokrzywy jadano w czasach głodu, dostarczała soli mineralnych i białka. Obecnie ekstrakty z liści stosuje się w chorobach reumatycznych, a preparaty z korzenia na prostatę. To chwast, ale cenny!